Samui Elephant Home Learning Center
- Kopchai
- 24 มี.ค.
- ยาว 1 นาที
อัปเดตเมื่อ 26 มี.ค.
นิทรรศการที่เล่าเรื่องราวผ่านรอยเท้าช้าง กับการออกแบบศูนย์การเรียนรู้ช้างสมุย
Category: Exhibition
Location: Samui Island, Thailand
Completed: 2025
ปัจจุบัน การอนุรักษ์ช้างไทยกำลังเผชิญกับความท้าทายที่สำคัญ ทั้งจากการสูญเสียถิ่นที่อยู่อาศัย การท่องเที่ยวที่ไม่ยั่งยืน และการขาดแคลนความรู้เกี่ยวกับช้างในสังคม การสร้างสถานที่ที่สามารถให้ความรู้เกี่ยวกับช้างในบริบทที่เหมาะสมและดึงดูดผู้เข้าชมเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อสนับสนุนการอนุรักษ์อย่างยั่งยืน
Samui Elephant Home Learning Center เป็นโครงการที่มุ่งเน้นการสร้างพื้นที่การเรียนรู้เกี่ยวกับช้าง เพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์และสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับช้างไทย โครงการนี้ตั้งอยู่บนเกาะสมุย โดยตั้งใจออกแบบให้เป็นส่วนหนึ่งของการท่องเที่ยวที่ยั่งยืนสำหรับผู้เข้าชมทุกวัยทั่วโลก ได้รับประสบการณ์ที่ลึกซึ้งและเข้าใจบทบาทของช้างในระบบนิเวศและวัฒนธรรมไทย
แนวคิดการออกแบบ
The Collective Studio ได้ออกแบบศูนย์การเรียนรู้ Samui Elephant Home Learning Center ให้เป็นมากกว่าพิพิธภัณฑ์ แต่เป็นศูนย์การเรียนรู้ที่ให้ประสบการณ์ที่น่าจดจำ โครงการนี้ใช้แนวคิด The Elephant’s Legacy: Traces of Time, Steps of Change เพื่อเล่าเรื่องราวของช้างผ่านกาลเวลา และให้ผู้ชมร่วมเดินทางตามรอยเท้าช้าง ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
พื้นที่เดิมเป็นอาคารไม้ทรงไทย ขนาด 128 ตารางเมตร จึงออกแบบการตกแต่งรูปลักษณ์ทางสถาปัตยกรรมของอาคารเพิ่มเติม ให้สะท้อนถึงความเป็นธรรมชาติ โดยใช้วัสดุอย่างอิฐบล็อคช่องลมเพื่อสร้างบรรยากาศที่กลมกลืนกับสิ่งแวดล้อมรอบข้าง ช่วยระบายอากาศ สร้างมิติของแสงและเงาภายในอาคาร และส่งเสริมอัตลักษณ์ของพื้นที่
การจัดวางพื้นที่
เริ่มต้นด้วยให้ผู้ชมเดินตามรอยเท้าช้างเข้าไปในป่า เพื่อสร้างความรู้สึกร่วม และเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับฝูงช้าง ที่ผ่านทางเดินที่มีแสงธรรมชาติลอดรำไรมาจากภายนอก ไปสู่โซนต้อนรับ เป็นจุดแรกที่ผู้เข้าชมจะพบ ซึ่งมีข้อมูลเกี่ยวกับประวัติของ Samui Elephant Home และแนวคิดของศูนย์การเรียนรู้ พื้นที่นี้ถูกออกแบบให้เป็นโซนเปิดโล่ง ใช้โทนสีธรรมชาติ เพื่อสร้างบรรยากาศที่เป็นมิตรและผ่อนคลาย
และตามด้วยข้อมูลของการวิวัฒนาการของช้างดึกดำบรรพ์ในอดีต และสายพันธุ์ต่างๆในประเทศไทย ตลอดจนการที่ช้างเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวันของเราไม่ว่าจะเป็นการทำสงคราม การขนส่ง การค้าขาย และการท่องเที่ยว โดยใช้ภาพกราฟฟิกบอร์ดที่มี Layer สร้างมิติ และอารมณ์ให้แก่ภาพ
มาถึงไฮไลท์ของนิทรรศการก็คือพื้นที่จัดแสดงโครงกระดูกช้างจำลองขนาดเท่าจริง พร้อมคำอธิบายเกี่ยวกับโครงสร้างร่างกายของช้าง ที่ซ้อนอยู่ด้านหลัง เพื่อให้ผู้เข้าชมได้เรียนรู้ในเชิงลึกของกายภาพส่วนต่างๆของช้าง
ถัดไปคือโซนที่เล่าเรื่องราวถึงความแตกต่างระหว่างช้างเอเชีย และช้างแอฟริกา และปัญหาที่มีผลกระทบกับวิถีชีวิตของช้างในปัจจุบัน และให้ผู้ชมได้ตอบคำถามถึงความเห็นต่อปัญหาดังกล่าว เมื่อจบนิทรรศการ ได้มีความคิดเห็นสร้างการมีส่วนร่วมในนิทรรศการแห่งนี้ด้วย
Impact
Samui Elephant Home Learning Center ไม่เพียงแต่เป็นสถานที่ให้ความรู้เกี่ยวกับช้าง แต่ยังเป็นพื้นที่ที่ส่งเสริมการอนุรักษ์และสร้างความตระหนักรู้ในระดับสังคม โครงการนี้ช่วยสนับสนุนการท่องเที่ยวเชิงยั่งยืนบนเกาะสมุย สร้างงานให้กับชุมชนท้องถิ่น และเป็นตัวอย่างของการออกแบบพิพิธภัณฑ์ที่ผสมผสานแนวคิดทางสถาปัตยกรรมและสิ่งแวดล้อมเข้าด้วยกันอย่างลงตัว ในขณะที่เนื้อหาภายในช่วยกระตุ้นให้ผู้เข้าชมเข้าใจความสำคัญของการอนุรักษ์ช้าง และนำความรู้ไปสู่การเปลี่ยนแปลงเชิงบวกในอนาคต
เราเชื่อว่าการออกแบบนิทรรศการที่ดีนั้นไม่ใช่แค่ให้ความรู้ แต่เป็นการนำเสนอเรื่องราวที่พาผู้ชมหลุดเข้าไปสู่โลกของเนื้อหาเหล่านั้นในชั่วขณะ ได้ซึมซับบรรยากาศ และเข้าใจสิ่งที่เราต้องการนำเสนอ ส่งผลต่อแนวคิดหลังจากที่กลับออกมา ซึ่งไม่จำเป็นว่านิทรรศการของเราจะต้องใหญ่โตถึงสร้างผลกระทบต่อผู้คนได้ แต่อยู่ที่การออกแบบพื้นที่ให้มีเรื่องราวที่เชื่อมโยงกับผู้คนได้
